Sosyokültürel Bilişsel Kuram, bilişsel gelişim üzerinde kültür, çevre ve dilin etkisinin olduğunu ileri sürer. Bütün sosyokültürel ortamlar çocuğa deneyim imkanı sunar. Vygotsky, çocukların bilgiyi aktif olarak aradığını ve yapılandırdığını söyler. Sosyokültürel Bilişsel Kuram’a göre; Çocuğun bilişsel becerileri gelişimsel olarak analiz edildiği zaman anlaşılabilir olmaktadır. Çocuğun bilişsel fonksiyonlarını anlayabilmek ve yordayabilmek için bir önceki biçimden sonra […]
Ahlaki Gelişim ve Temel Kavramlar
İnsanlar tarih öncesi çağlardan itibaren toplum içerisinde yaşarlar. Bir arada yaşamak zorunda olan insan toplum içerisinde neleri yapıp yapmaması gerektiğini sahip olduğu bilişsel beceriler sayesinde ortaya koyabilmiştir. İyi ve kötü arasındaki ayrım, doğru ve yanlışı ayırt edebilmek ve toplumsal normların oluşum süreci tamamen bir ahlaki gelişim sayesinde ortaya çıkmıştır. Ahlaki gelişim ve prososyal davranışlar toplumsal […]
Prososyal Davranış Türleri ve Gelişimi
Prososyal davranış; başkalarına yarar sağlama niyeti ile yapılan davranışlardır. Yardım etmek, bağışta bulunmak, işbirliğinde bulunmak, paylaşmak vb. prososyal davranışlara örnek olarak verilebilir. Yardım etme, paylaşma ve rahatlatma davranışları ile işbirliğinde bulunma davranışları araştırmacılar tarafından en çok incelenen prososyal davranış türleridir. Prososyal Davranış Türleri: Yardım Etme Yardım etme davranışı; kişinin kendi imkanlarını kullanarak başkalarının iyiliğine yönelik […]
Yalan: Çocuklarda Yalan Söylemenin Nedenleri
Yalan; yapılan bir hatanın gizlenmesi, var olmayan bir durum için ikna etme amaçları ile söylenen yanıltıcı sözlerdir. Yalan söyleme davranışı sözel olabileceği gibi yazı ile ya da jest/mimiklerle de olabilir. İnsanlar yalan söyleme davranışını gelişimsel süreçleri ile birlikte kazanırlar. Çocuklarda Yalan Söyleme Davranışı Yaşamın ilk dönemlerinde insanlar bilişsel ve fiziksel olarak gelişmeye devam etmektedirler. Çocuklar […]
Ahlaki Gelişime İlişkin Alternatif Görüşler
Ahlak gelişimi; bireylerin küçük yaştan itibaren toplumsal kabul gören davranışları yapması ve benimsemesidir. Çevreden gelen dönütler aracılığı ile çocuklar ve yetişkinler davranışlarına yön verirler. Kohlberg’in ahlaki gelişim kuramına ve görüşlerine ilişkin alternatif görüşler ortaya atılmıştır ancak Kohlberg’in ahlaki gelişim teorisi uzun süre boyunca ahlaki gelişim alanına hakim olmuştur. Günümüzde de ahlak konusunda çeşitli kuramlar ve […]
Nesne Kalıcılığı Nedir?
Nesne kalıcılığı, nesnelerin beş duyu organının herhangi biri ile anlarda bile kaybolmadığı ve hala var olmaya devam etmesi anlayışıdır. Nesne Devamlılığı “Gelişim Psikolojisi” alanında incelenen temel bir kavramdır. Nesne kalıcılığı anlayışının insanda ne zaman geliştiği konusunda bilimsel bir fikir birliği bulunmamaktadır. Bebeklerde nesne kalıcılığını ilk kez inceleyen kişi Jean Piaget’tir. Piaget’in teorisine göre insanlar nesne […]
Kalıtsal Davranış Nedir?
Kalıtsal davranış; spesifik uyarıcılara karşı organizmanın doğuştan itibaren gösterdiği davranışlardır. Organizma, kalıtsal davranışları deneyimler yolu ile edinmez. Bu davranışlar türün çoğu bireyinde yaygın olarak görülür. Davranışlar türün evrimsel tarihinde olşmuştur. Bu davranışların bazıları beyinle de ilişkili olmayabilir. Kökleri beynin ortaya çıkmasından önceki zamanlara kadar uzanmaktadır. Kalıtsal davranış, iki şekilde değerlendirilebilir. Kalıtsal davranışların kimisi uzun sürelerde […]
Kendini Yeterli Hissetme: Öz Yeterlik
Öz yeterlik, Albert Bandura tarafından tanımlanmıştır. Kişilerin kendilerini yeterli hissederek eylemlerini harekete geçirme olasılıklarını yükselten, yapamayacaklarına inandıkları eylemleri hayata geçirme olasılığını düşüren içsel durumlar öz yeterlik kavramının temel ilkesini oluşturmaktadır. Çalışmalara göre kişi kendine yetme duygusunun yüksek olduğu durumlarda güçlüklerle daha iyi başa çıkabilmektedir. Kişiler başarılı olacaklarına dair kendine güven seviyelerini yüksek tutarlar. İnsanlar gerçekten […]
Kimlik Karmaşası Yaşayan Ergen
Ergenlik, kişinin çocukluktan yetişkinliğe geçişinde yaşadığı gelişimsel dönemin adıdır. Kişi bu dönemde yoğun psikolojik, fiziksel duygusal gelişimleri yaşamanın yanı sıra çocuksu özelliklerini kaybetmeye, yetişkinler gibi sorumluluklar almaya başlar. Toplumdaki rolünün ne olduğu, yaşamının anlamı ve amacı, yaşamın ileriki dönemlerinde ne yapacağını bu dönemde daha yakından tanımaya ve tanımlamaya başlar. Ergenlik dönemi, kişinin özerklik kazanmaya başladığı […]
Ergen ve Özgüven
Ergenlik Dönemi Ergenlik dönemi bireyin çocukluktan yetişkinliğe geçiş sürecinde, gerekli olan gelişimsel özellikleri edinmeye başladığı bir dönemdir. Aynı zamanda ergenlik dönemi “yetişkinliğe ilk adım” olarak da ele alınmaktadır. Bireyler bu dönemde çocukluk dönemine ait bazı özelliklerini sürdürmeye devam ederken yetişkinliğin gerektirdiği karakteristik özellikleri de kazanmaya başlarlar. Ergenlik dönemindeki bireyin dış görünüşü hızla değişmekte ve fizyolojik […]