Siklotimi, aynı zamanda siklotimik bozukluk olarak da bilinir. Zihinsel ve davranışsal bir bozukluk olan siklotimi, yüksek ruh hali belirtilerinin periyodlarını içerirken, çok sayıda depresyon belirti periyodu da yaşar. Bu belirtiler, manik ve majör depresif dönemin oluşabilmesi bakımından yeterli değildir. Siklotimik bozukluk, çocuklarda bir yıldan fazla, yetişkinlerde ise iki yıldan fazla sürmelidir. Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, ailede bipolar bozukluk öyküsü olan bireylerde daha sık görülebilir.
Siklotimik bozukluk, depresif ve hipomanik evreleri içerir. Depresif evreler, majör depresif bozukluğa benzer şekilde donuk düşünceler, motivasyon eksikliği ve uyku düzeninde değişiklikler gibi belirtilerle kendini gösterir. Hipomanik evrelerde ise hızlı düşünme, artan sosyallik, harcama çılgınlığı gibi belirtiler ortaya çıkar. Siklotimik bozukluğun diğer belirtileri arasında kayıtsızlık, karar verme zorluğu, eleştirel olma eğilimi ve hafif intihar düşünceleri sayılabilir.
Siklotimik bozukluğun ayırt edici özelliği, hipomanik dönemlerin olmasıdır. Siklotimik bozukluk, genellikle diğer zihinsel bozukluklarla birlikte görülür. Depresyon, kaygı bozuklukları, dürtü kontrol sorunları ve dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi eşlik eden bozukluklar sıkça görülebilir.
Siklotimik bozukluk, DSM-5’te tanı el kitabında bipolar bozukluğun bir alt tipi olarak ele alınmıştır. Belirtileri arasında en az bir yıl boyunca yüksek duygudurum ve depresif belirtiler dönemlerinin bulunması, kararlı ruh hali dönemlerinin en fazla iki ay sürmesi, belirtilerin yaşamın bir veya daha fazla alanında sorunlara yol açması, belirtilerin diğer zihinsel bozuklukları karşılamaması ve madde kullanımı veya tıbbi bir durumun neden olmaması yer alır.
Siklotimik bozukluğu olan bireyler genellikle depresif durumlarının farkında olmayabilir ve hipomanik durumları normal olarak yorumlayabilirler. Bozukluk çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkabilir ve kişinin bozukluğun belirtileri ile kişiliği arasındaki ayrımı zorlaştırabilir. Siklotimik bozukluğu olan bireylerde ayrılık kaygısı, sosyal kaygı ve düşmanlık eğilimi gibi ek sorunlar da görülebilir.
Siklotimik bozukluğun yaygınlık oranları tam olarak belirlenmemiştir, ancak tahminlere göre insanların hayatlarının bir noktasında %5 ila %8 arasında etkilenebilir. Cinsiyet dağılımı ise erkekler ve kadınlar arasında eşittir, ancak kadınlar müdahale görme olasılığı daha yüksektir. Siklotimik bozukluğun belirtileri, depresyon şikayeti olan kişilerin yaklaşık %50’sinde görülebilir.
Siklotimi Ayırt Edici Özellikleri
Siklotimik bozukluk, dürtüsellik, kişilerarası problemler ve huysuzluk gibi benzer belirtilerle borderline kişilik bozukluğuyla ilişkilendirilebilir. Ancak siklotimik bozukluğu olan kişiler genellikle daha dışa dönük ve uyumlu olma eğilimindedir. Ayrıca, çeşitli belirtilere sahiptirler ve daha işlevsel sonuçlara maruz kalırlar.
Siklotimik bozukluğun belirtileri, aşırı ruh halleri ve duygusal tepkisellikle ilişkilidir. Bu durum, psikolojik ve davranışsal sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle, siklotimik bozukluğu olan erkek bireylerde, özellikle tekrarlayan aşırı dürtüsellik, şiddetli duygudurum dengesizliği ve kişilik bozukluğu belirtileri görülebilir.
Siklotimik bozukluk, erken yaşta başlayan ve uzun süren bir klinik belirtidir. Bu bozukluğa sahip kişiler, erişkin yaşamlarının başından itibaren kaygı, dürtü kontrolü ve bağımlılık bozuklukları gibi karmaşık eşlik eden bozukluklar sergileyebilirler. Alkol ve madde kötüye kullanımı, kendini uyarıcı davranışlar ve heyecan arama gibi durumlar siklotimik bozuklukla ilişkilendirilebilir.
Özetlemek gerekirse, siklotimik bozukluğu olan kişiler borderline kişilik bozukluğuyla benzer belirtilere sahip olabilir, ancak genellikle daha dışa dönük ve uyumlu olma eğilimindedirler. Aşırı ruh halleri, duygusal tepkisellik ve çeşitli belirtiler, siklotimik bozukluğun temel özellikleridir. Bu bozukluğa sahip kişilerde erken başlangıçlı ve uzun süreli bir seyir görülebilir ve çeşitli eşlik eden bozukluklarla ilişkilendirilebilir.
