Adil yargılamanın yapılabilmesi için adli psikoloji alanı oldukça önemli sorumlulukla üstlenmektedir. Adli Psikoloğun uzmanlık alanı sahip olduğu alanın gerekliliklerine göre değişecektir. Adli psikologlar genel olarak çeşitli hizmetler vermektedir.
İçindekiler
Adli Psikoloji’de Klinik ve Ölçme
Klinik adli psikoloji alanında görev alan psikologlar, adli olaylarda tarafların en az birisinin zihinsel veyahut akıl sağlığının yargılamaya etkisinin olup olmadığını yordamak için çeşitli hizmetleri yürütür. Nöropsikolojik ve psikiyatrik bozuklukların eşlik ettiği bedensel rahatsızlıkların ve cezai ehliyete olan etkisini anlayabilmek için çalışma yaparlar.
Adli psikolog; psikolojik belirtiler ve adli olay arasındaki ilişkiyi ölçmek ve değerlendirmek üzere adli bilimlerin çeşitli alanlarında çalışan meslek profesyonelleri ile takım çalışması halindedir. Psikometrik gereçlerin kullanımı da adli psikolojinin hizmet alanına girmektedir.
Adli Psikolojide Deneysel Rol
Adli psikolog, bir ifadede yer alan durumların gerçekleşme olasılığını deneysel yaklaşım ile test edebilir. Ulaştığı deneysel bulguları yorumlayarak ifadenin doğruluğu yönünde araştırmalar yapabilirler.
Örneğin John F. Kennedy suikasti davasında iki silah sesi duyulduğuna dair alınan tanık ifadelerinde iki suikastçinin olma olasılığı test edilmiştir. Tanıkların iki farklı sesi birbirlerinden ayrı olarak algılayabilmeleri için iki atış arasında ne kadar süre geçmesi gerektiği incelenmiştir.
Adli Psikoloji ve Kriminoloji
Psikologlar, belirli bir zaman diliminde bir durumun görülme sıklığını hesaplamaktadırlar. Olasılık oranlarının suç kanıtlarının değerlendirilmesinde kullanılmasına yardımcı olurlar. Kriminoloji olayları betimsel yöntemlerle irdelerler ve elde ettikleri bulguları farklı popülasyonlarda farklı suç tipleri özellikleri olarak tanımlarlar. Adli psikologlar yaptıkları bilimsel araştırmalar ile adli bilimler alanına bilgi üretip sunarlar.
Adli Psikoloji ve Bilirkişi Görevi
Tanık, zanlı ve mağdurun verdiği ifadelerin değerlendirilmesinde ve elde edilen kanıtların güvenirliliğinin incelenmesinde psikologlar tanık bilirkişi rolünü üstlenirler. Bilirkişi mahkemeye sunulan kanıtların değerlendirmesini yapabileceği gibi hali hazırda yapılmış değerlendirmelerin de yeniden değerlendirmesini yapabilirler. Ülkemizde Aile Mahkemesinde görev yapan psikologlar da velayet tayini konusunda hizmet sunmaktadırlar ve psikologlar çocuk mahkemelerinde gelişimsel değerlendirme hizmetinde de aktif rol almaktadırlar.
