Pozitif psikoloji, iyi oluş, mutluluk, kişisel güçlü yanlar, bilgelik, yaratıcılık alanlarına odaklanır.
İyi Yaşamı inceleyen dört temel yaklaşım veya kişi vardır…
1-Yunanlılar
2-Faydacılık (Jeremy Bentham ve John Stuart) En büyük mutluluk fayda ilkesidir.
3-William James Fiziksel harekete geçtikten sonra, ortaya çıkar.
4-Hümanistik Psikoloji::: 1950, 1960 arasında ortaya çıkıyor. Carl Rogers
ORTAYA ÇIKIŞ
İkinci Dünya Savaşına kadar……> Psikolojinin üç temel amacı vardır. Ruhsal hastalıkları tedavi etmek, insanların yaşamını iyi etmek, üstün yetenekleri geliştirmek… Savaş esnasında askerlerin hastalıkları ve çözümleri ile ilgilenince Hastalık Modeli benimsendi.
1998’de APA başkanı Martin Seligman tarafından psikolojinin unutulan iki misyonunu hatırlattı. İnsanların kendini gerçekleştirmesi, ortalama altındaki yeteneklerin benimsenmesi.
Amaç ve Varsayımları
Kendi gelişimlerine yön verecek düzeyde aktif davranışları değiştirecek ve düzenleyecek içsel güce sahip olarak değerlendirilir. Ayrıca davranış değişimlerinin hayata bağlanma motivasyonunun oluşturduğunu ileri sürmektedir.
- Pozitif Psikoloji, insanları başarılı kılan nedir? Gibi olumlu olan soruları sorar. Olumlu olanı daha olumlu yapmaya fayda sağlıyor. Neler geliştirir?
- Mutluluk, kendine önem verme, bireysel iyi oluş gibi konuları ön planda tutar.
- Rahatsızlıkların araştırılmasının önemini inkar etmez.
- HASTALIK MODELİ YERİNE, SAĞLIK MODELİNİ BENİMSER
NOT: WHO’ya göre /1946/ sağlık hastalık ve zayıflığın olmaması ile ilgili değil, fiziksel zihinsel ve sosyal açıdan tam bir iyi oluş halidir.
- Pozitif psikoloji sadece olumlulara odaklanıp, olumsuzları bir kenara atmaz. Gücün zayıflık kadar önemli olduğuna vurgu yapar.
Hümanistik Psikoloji ile Nerede benzer?::: Seligman’a göre hümanistik psikolojiye Allport ve Maslow’a atıfta bulunarak kuramın eski olduğunu vurgular.
Hümanistik Psy ile farkı şudur; daha bilimsel yöntemler tercih edilir. Sağlık, etik, prososyal davranış, din, maneviyat gibi konuları da ele alır.
Adleryan Kuram ile Bağı
- İnsan Doğasına Bütüncül yaklaşım sunar.
- Önleyici danışmaya önem verir.
- Bireylerin güçlü yanlarını vurgular.
- Bireylerin öznel deneyimlerini merkeze alır.
İyilik Halinin Alt Boyutları: Fiziksel, Psikolojik, Sosyal, Kariyer, Entelektüel, Finansal, Çevresel, Spiritual İyilik…
Akış Nedir?: Bireyin yaptığı aktiviteye tamamen kendini vererek yapması ve içinde kaybolmasıdır. Diğer yönleri ve yaşam farkındalığı geçici kaybolur. (ZAMANIN UÇTUĞU HİSSİ)
Akışta, hedef net olmalı, ne zor ne kolay olmalı, kaygı olmadan kontrol hissi olmalı, işi yaparken keyif almalı. Özbilinç kaybı, zaman dönüşümü, konstantrasyon olmalı. Örneğin kod yazan birinin kendini tamamen kaybetmesi…
İyimserlik: Bireyin amaca ulaşmak için gayret etmesi durumudur. İki ana yaklaşım vardır. (Kişilik Özelliği—Eğim, Yükleme tarzı) İki tane de ana öğesi vardır. Beklenti ve güven…
Umut: Engellere rağmen arzulanan hedefe ulaşmak için yol planlama becerisi, oluşturduğu yolu kullanma motivasyonu, girişimi. Eğer zorlu ve aşılamaz engeller varsa, ulaşma ihtimali orta seviye ise, değerli hedeflere bağlı ise güçlü umut düzeyi oluşur.
Dayanıklılık: Değişen durumlara tepki göstermede esneklik ve olumsuz duygusal deneyimlerden çıkıp kendini toparlama durumu.
- Yeniden oluşturma
- Pozitif duyguları deneyimleme
- Fiziksel aktivitelere katılma
- İyimserlik
- Güvenilir Sosyal Destek
